Bu, psikiyatriste gitmeyi düşünen birçok kişinin aklına gelen en önemli sorulardan biridir. Toplumda yaygın olarak dolaşan bir yanlış anlaşılma vardır: Psikiyatri ilaçları kullanmak veya bir psikiyatriste görünmek, "akıl sağlığı sicili" adı verilen bir kayıt oluşturur ve bu da kişinin geleceğini, kariyerini veya ehliyet almasını olumsuz etkileyebilir. Ancak bu inanış tamamen yanlıştır ve yasal bir dayanağı yoktur.
Türkiye'de ve çoğu modern ülkede, bireylerin psikiyatri veya genel sağlık hizmetlerinden yararlanmalarıyla ilgili bilgiler, gizlilik ilkesiyle korunur. Psikiyatri ilaçlarının veya tedavilerinin adli sicilinize veya herhangi bir resmi kayda işlenmesi söz konusu değildir. Bu endişe, ruh sağlığı desteği arayanları engelleyen yaygın bir yanlış bilgidir. Ruh sağlığınız, genel sağlığınızın bir parçasıdır. İhtiyaç duyduğunuzda profesyonel yardım almaktan çekinmeyin. Bu tedavi, sizi damgalamak için değil, hayatınızın kontrolünü yeniden kazanmanız için vardır.
Neden Psikiyatri Kayıtları "Sicil" Oluşturmaz?
Bu konuyu daha iyi anlamak için, sağlık kayıtlarının nasıl işlediğini ve yasal olarak nasıl korunduğunu bilmek gerekir.
1. Hasta-Doktor Gizliliği İlkesi
Türkiye Cumhuriyeti yasaları ve tıbbi etik kurallar, hasta ve doktor arasındaki ilişkinin mutlak gizliliğini güvence altına alır. Psikiyatristinizle paylaştığınız tüm bilgiler, reçete edilen ilaçlar ve konulan teşhisler, sizin izniniz olmadan üçüncü kişilerle paylaşılamaz. Bu ilke, kişisel verilerin korunması kanunları (KVKK) ile de desteklenir.
2. Adli Sicil ile İlişkisi
Psikiyatri ilaçları veya tedavisi, adli sicil kaydına işlemez. Adli sicil, sadece ceza mahkemeleri tarafından verilen kesinleşmiş mahkûmiyet kararlarını içerir. Bir psikiyatri kliniğinde yapılan tedavi veya kullanılan ilaçlar, bir suç teşkil etmediği için adli sicil kaydında yer alması mümkün değildir.
3. E-Nabız ve Gizlilik
Sağlık Bakanlığı tarafından oluşturulan e-Nabız sistemi, tüm sağlık verilerinizi bir araya getiren dijital bir platformdur. Bu sistemde, psikiyatristinizle yaptığınız görüşmeler, konulan teşhisler ve reçete edilen ilaçlar görünür. Ancak bu bilgilere sadece sizin izninizle ve sınırlı koşullarda sağlık profesyonelleri erişebilir. E-Nabız verileri, işverenler, devlet kurumları veya ehliyet sınavını yapan yetkililer gibi sizin dışınızdaki kişilere açık değildir.
Hangi Durumlarda Sağlık Bilgileri Paylaşılabilir?
Bazı istisnai durumlarda, bir kişinin sağlık bilgileri belirli yetkililerle paylaşılabilir. Ancak bu durumlar, psikiyatri ilaçları kullanmakla ilgili değildir, daha çok kişinin kendisi veya başkaları için risk oluşturmasıyla ilgilidir.
- Silah Ruhsatı: Silah ruhsatı başvurularında, kişinin ruhsal durumu ve geçmişiyle ilgili bazı kontroller yapılabilir. Bu, kişinin kendine veya çevresine zarar verme potansiyelini değerlendirmek amacıyla yapılır. Ancak bu kontrol bile, sadece ilgili kurumlara (örneğin Emniyet Müdürlüğü) yetki verilmişse ve yasal prosedürlere uygun şekilde gerçekleşir.
- Ehliyet: Benzer şekilde, ehliyet almak veya yenilemek için yapılan sağlık kontrollerinde, kişinin araç kullanmaya engel teşkil edebilecek bir durumu olup olmadığına bakılır. Bu, sadece kişinin araba kullanırken dikkatini dağıtabilecek veya kaza riskini artırabilecek ciddi bir rahatsızlığı varsa geçerlidir.
Psikiyatri ilaçlarının veya tedavilerinin adli sicilinize veya herhangi bir resmi sicile işlenmesi söz konusu değildir. Bu endişe, ruh sağlığı hizmetlerinden yararlanmak isteyen kişileri gereksiz yere ertelemesine veya kaçınmasına neden olan yanlış bir bilgidir.
Ruh sağlığı, genel sağlığınızın ayrılmaz bir parçasıdır. İhtiyaç duyduğunuzda bir uzmana başvurmaktan çekinmeyin. Psikiyatri tedavisi, hayatınızın kontrolünü yeniden ele almanıza yardımcı olmak için vardır, sizi herhangi bir şekilde damgalamak için değil.